⚗️ การผสมสารเคมีที่ถูกต้องสำหรับการฉีดพ่นทางการเกษตร
การผสมสารเคมีอย่างถูกต้องเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยให้สารกำจัดศัตรูพืชทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ป้องกันการตกตะกอน จับตัวเป็นก้อน หรือเกิดปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์ ซึ่งอาจทำให้เครื่องพ่นหรือโดรนเกิดความเสียหายได้
🧪 หลักการเรียงลำดับการผสมสารเคมี
หลักทั่วไป:
ผง → ครีม/น้ำ → น้ำมัน → สารจับใบ
การเรียงลำดับนี้ช่วยให้สารแต่ละชนิดละลายได้ดี ไม่ตกตะกอนหรือจับตัวเป็นก้อน
โดยมีรายละเอียดแต่ละประเภทดังนี้:
1. ชนิดผงหรือเม็ด (เช่น SG, SP, WP, WDG)
- ให้ ผสมลงไปก่อน เพราะต้องใช้เวลาละลายน้ำและกระจายตัวให้ดี
- ตัวอย่าง:
- SG / SP / WP / WDG — ให้ละลายในน้ำก่อนเติมสารอื่น
💡 เคล็ดลับ: หากใช้ถังขนาดใหญ่ (200–1000 ลิตร) ให้ละลายในถังเล็กก่อน แล้วจึงเทใส่ถังใหญ่ เพื่อป้องกันการจับตัวเป็นก้อน
2. ชนิดน้ำหรือครีม (เช่น SC, SL, EW, CS, OD, NE)
- ผสมต่อจากสารชนิดผง โดยละลายกับน้ำในอัตราส่วนที่กำหนด
- ตัวอย่าง:
- SL (สารละลายน้ำ) ต้องละลายน้ำให้เพียงพอเพื่อให้กระจายตัวทั่วถึง
⚠️ ข้อควรระวัง:
สารบางชนิด เช่น กลูโฟซิเนต-แอมโมเนียม (Glufosinate-Ammonium) ไม่เหมาะกับการฉีดพ่นด้วยโดรน เพราะอาจทำให้ใบอ้อยไหม้ได้
3. ชนิดน้ำมัน (EC)
- ให้ใส่ หลังสุดก่อนสารจับใบ
- ใช้ในอัตรา ครึ่งหนึ่งของสูตรน้ำ (½ สูตร) ตัวอย่าง: ถังพ่นขนาด 200 ลิตร ให้เติมน้ำประมาณ 100 ลิตรก่อน แล้วจึงเติมสารชนิด EC
วิธีผสมที่ถูกต้อง:
- เติมน้ำครึ่งถัง
- ใส่สาร EC
- คนหรือกวนให้เข้ากันจนกระจายตัว
- เติมสารอื่น ๆ ตามลำดับ
⚠️ ห้ามใส่สาร EC ก่อนสารอื่น เพราะอาจทำให้สารชนิดอื่นจับตัวเป็นก้อน
4. สารจับใบ / สารเสริมประสิทธิภาพ
- เติม เป็นลำดับสุดท้าย
- หากมีการใช้ ฮอร์โมนพืช ต้องผสมฮอร์โมนก่อน แล้วค่อยเติมสารจับใบ
ถ้าใส่สารจับใบก่อน จะทำให้ฮอร์โมนหรือสารหลักไม่เข้ากันและลดประสิทธิภาพลง
🧴 ชนิดของสารกำจัดศัตรูพืชที่ควรรู้จัก
| ประเภท | ลักษณะ | ตัวอย่างรหัสบนฉลาก |
|---|---|---|
| ชนิดผง / เม็ด / เกร็ด | มีลักษณะคล้ายแป้งหรือขี้แมลงสาบ | SG, SP, WP, WDG |
| ชนิดน้ำ / ครีม | ละลายในน้ำได้บางส่วน หรือเป็นสารแขวนลอย | SC, SL, EW, CS, OD, NE |
| ชนิดน้ำมัน | มีความมันและต้องผสมหลังสุด | EC |
🧠 หมายเหตุ: การผสมผิดลำดับอาจทำให้สารตกตะกอน หรือไม่ละลายเข้ากัน ควรตรวจสอบฉลากก่อนทุกครั้ง
🧮 ขั้นตอนการผสมสารเคมี (ตัวอย่าง)
- เติมน้ำสะอาดลงในถังประมาณ ½ ของปริมาตรทั้งหมด
- เติมสารชนิด ผง / เม็ด
- เติมสารชนิด ครีมหรือน้ำ
- เติมสารชนิด น้ำมัน (EC)
- เติม สารจับใบหรือสารเสริมประสิทธิภาพ เป็นลำดับสุดท้าย
- คนให้เข้ากันก่อนเริ่มฉีดพ่น
⚠️ ข้อควรระวังเพิ่มเติม
- ห้ามผสมสารเคมีต่างชนิดโดยไม่ทราบคุณสมบัติ เพราะอาจเกิดปฏิกิริยาเคมีที่เป็นอันตราย
- ควรผสมสารในที่โล่ง อากาศถ่ายเท
- สวมอุปกรณ์ป้องกัน (PPE) ทุกครั้ง
- หากสารเคมีกระเด็นเข้าตา หรือสัมผัสผิวหนัง ให้รีบล้างด้วยน้ำสะอาดและไปพบแพทย์ทันที
✅ สรุป
การผสมสารเคมีอย่างถูกลำดับและในอัตราส่วนที่เหมาะสม ช่วยให้ได้ผลการพ่นที่มีประสิทธิภาพ ปลอดภัยทั้งผู้ใช้งานและพืชผล
💡 “ผสมถูกขั้นตอน ปลอดภัย ได้ผลสูงสุด”
